Το παρόν Blog δημιουργήθηκε από μια ομάδα προπτυχιακών φοιτητών Βιολογίας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, στα πλαίσια του μαθήματος Θαλάσσια Βιολογία. Στόχος μας αποτελεί η μελέτη και παρουσίαση προσαρμογών στους θαλάσσιους οργανισμούς κάθε θαλάσσιας ζώνης.

Παρασκευή 18 Μαΐου 2012

Μετανάστες Θαλάsea's


Κατακόρυφη μετανάστευση. Η επιπελαγική ζώνη αποτελεί την ζώνη με το μεγαλύτερο εύρος μεγέθους ζώων, αφού μπορεί κανείς να συναντήσει από το μικροσκοπικό νανοπλαγκτόν μέχρι τεράστιους καρχαρίες πολλών μέτρων. Ως αποτέλεσμα, οι μικροί οργανισμοί εμφανίζουν μειονέκτημα απέναντι στους αδήφαγους, μεγαλύτερους θηρευτές που τους περιτριγυρίζουν. Επιπλέον, η παρουσία φωτός ευκολύνει τον εντοπισμό τους και η ανάγκη για την  προστασία τους αυξάνεται. 
Για τον σκοπό αυτό, οι οργανισμοί έχουν καθιερώσει τη διαδικασία της κατακόρυφης μετανάστευσης. Τα ζώα θέλοντας να τραφούν από τα πλούσια επιφανειακά στρώματα και ταυτόχρονα να αποφύγουν τη θήρευση, ζουν αρκετά βαθιά (συνήθως κάτω από 200m) κατά τη διάρκεια της ημέρας, όπου το φως είναι διάχυτο και επανέρχονται στην επιφάνεια μετά την δύση του ήλιου. Έτσι, εξασφαλίζουν την τροφή τους, αλλά και την ασφάλεια από πολλούς θηρευτές που χρησιμοποιούν την όραση για την σύλληψη της λείας. 
Πολλοί οργανισμοί χρησιμοποιούν την κατακόρυφη μετανάστευση, με κυρίαρχο το ζωοπλαγκτόν και χαρακτηριστικό παράδειγμα την ομάδα των κωπήποδων. Στην Εικόνα 1 φαίνεται η βαθυμετρική διανομή ενός κωπήποδου που μεταναστεύει κατακόρυφα, σε διαφορετικά χρονικά διαστήματα της ημέρας. 


Εικόνα 1. Βαθυμετρική διανομή ενός κωπήποδου
Άρα, η κατακόρυφη μετανάστευση γίνεται κάτω από δύο προυποθέσεις:
α) από την επιφάνεια προς το μεγαλύτερα βάθη, όταν η θηρευτική πίεση είναι μεγαλύτερη στην επιφάνεια και
β) από τα μεγαλύτερα βάθη προς την επιφάνεια, όταν η ενέργεια της μεταναστευτικής δαπάνης αντισταθμίζεται από την ενέργεια της τροφοληψίας. {Σκεφτείτε πόση ενέργεια χρειάζεται ένας οργανισμός μήκους 2mm, να μεταναστεύσει μία απόσταση 200 μέτρων!}


! Μελετητές διαπίστωσαν ότι η θηρευτική δραστηριότητα σε διαφανή κωπήποδα σχεδόν διπλασιάστηκε όταν τα έντερα τους ήταν γεμάτα! Κάποιοι ερευνητές πρότειναν επίσης ότι ο κίνδυνος θήρευσης λόγω της προβολής του εντέρου, μπορεί να είναι ένας σημαντικός παράγοντας που συμβάλλει στην κατακόρυφη μετανάστευση του διαφανή ζωοπλαγκτού.

Φυσικά, έχουν προταθεί κι άλλες υποθέσεις όσον αφορά τον λόγο αυτής της μετακίνησης. Ένας από αυτούς εξηγεί ότι στα βαθιά νερά το ζώο έχει χαμηλό μεταβολικό ρυθμό, εξοικονομώντας ενέργεια με αποτέλεσμα να αυξάνει την γονιμότητα του. Μία άλλη υπόθεση υποστηρίζει ότι η αποφυγή της υπεριώδους ακτινοβολίας Β είναι ένας από τους λόγους που «βυθίζονται» οι οργανισμοί. Τέλος, η μετακίνηση μπορεί να σχετίζεται με τοξίνες που παράγει το φυτοπλαγκτόν, ιδιαίτερα τα δινομαστιγωτά, οι οποίες βρίσκονται σε έξαρση κατά τη διάρκεια της ημέρας που οι φωτοσυνθετικοί οργανισμοί είναι περισσότερο παραγωγικοί.

Μια γεύση από κωπήποδα...

Βιβλιογραφία
Fortier, M., Fortier, L., Hattori, H. et al. (2001) Visual predators and the diel vertical migration of copepods under Arctic sea ice during the midnight sun. J. Plankton Res.,23, 1263–1278.

Johnsen S., (2001) Hidden in plain sight: the ecology and physiology of organismal transparency. Biol. Bull. 201, 301-318.

Castro Peter, Michael E Huber. 1992. Marine Biology.


Πηγή εικόνων και βίντεο:



Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου