Θαλάσσια πλάσματα της μεσοπελαγικής  ζώνης

Η  μεσοπελαγική ζώνη καλείται συχνά «ζώνη του λυκόφωτος» του ωκεανού. Οριοθετείται από τη εύφωτη ζώνη από πάνω  και το σκοτάδι από κάτω. Λόγω του λιγοστού φωτός , παρατηρείται έλλειψη τροφής  και μερικά ζώα μεταναστεύουν και την νύχτα ακόμη και μέχρι την επιφάνεια του νερού  προκειμένου να τραφούν. Τα υπόλοιπα ζώα στηρίζονται  στην τροφή που πέφτει από τα ανώτερα στρώματα, καθώς επίσης και τρώγοντας το ένα το άλλο. Επιπλέον επειδή μερικές φορές η μόνη διαθέσιμη τροφή ενός οργανισμού είναι μεγαλύτερη  από αυτόν, πολλά ζώα έχουν αναπτύξει  μακριά αιχμηρά δόντια, εκτατές  σιαγόνες  και τα στομάχια.  Τέλος στην ζώνη  παρατηρείται το φαινόμενο του βιοφωτισμού  σχεδόν  σε όλα τα είδη των ζώων. Παρακάτω ακολουθούν χαρακτηριστικοί αντιπρόσωποι της μεσοπελαγικής ζώνης με τις προσαρμογές που έχουν αναπτύξει για να επιβιώσουν .

 

Αυτό το ψάρι, για αρκετά προφανείς λόγους,   καλείται ‘’bigscale’’. Το κεφάλι του  καλύπτεται από οστέινες πλάκες, και έχει πολύ μεγάλες κλίμακες στο  είναι σώμα του . Έχει βρεθεί  σε βάθη  από 200m - 2000m. Πολλά ψάρια σε αυτό το βάθος στερούνται τη κλασική  μορφή που εμφανίζεται  στα ψάρια επιφάνειας  του νερού , επειδή τα περισσότερα ψάρια των βαθιών νερών στήνουν ενέδρες  και στηρίζονται περισσότερο στον αιφνιδιασμό για να πιάσουν το θήραμά  τους  απ'ό, τι να το κυνηγήσουν . Αυτό βοηθά στην εξοικονόμηση ενέργειας σε ένα περιβάλλον όπου η τροφή είναι δυσεύρετη και λιγοστή .

Αυτό το  ζώo ανήκει στα Ctenophora και είναι συγγενής με τις γνωστές μέδουσες . Το Ctenophora  βρίσκονται  σε  μεγάλα βάθη από την ειφάνεια των θαλασσών . Κολυμπούν με την βοήθεια  οκτώ σειρών από  μικροσκοπικές  τρίχες  και συλλαμβάνουν το θήραμά τους με τα κολλώδη πλοκάμια τα οποία βρίσκονται πίσω από το ζώο. Τρέφονται  με μικρά καρκινοειδή και ψάρια, και πολλοί εκπέμπουν τις λάμψεις  βιοφωτισμού για να αποτρέψουν τους θηρευτές τους . Εντυπωσιακό είναι ότι όταν φωτίζονται, σχηματίζουν ιριδίζουσες ζώνες.

Το καλαμάρι Firefly είναι ένα παράδειγμα  από τα πολλά είδη καλαμαριών  και χταποδιών  που ζουν στον ανοικτό ωκεανό. Το καλαμάρι firefly χρησιμοποιεί τον βιοφωτισμό σε διαφορετικό επίπεδο από τα ctenophora. Έχει τρία είδη φωτοφόρων, ή όργανα που παράγουν φως  . Το πρώτο βρίσκεται στην επιφάνεια του σώματος , στο σιφώνιο και στο κεφάλι, το δεύτερο είδος είναι γύρω από τα μάτια, και το τρίτο είναι στις άκρες του τρίτου  και τέταρτου  πλοκαμιού. τα χρησιμοποιεί για να εκφοβίσει τους θηρευτές του , να επικοινωνήσει και να προσελκύσει άλλα άτομα του ίδιου είδους , να προσελκύσει το θήραμα, ή να φωτίσει το σκοτάδι για να δει το πιθανό θήραμα. Μια ενδιαφέρουσα θεωρία  είναι ότι τα φωτοφόρα  από την κάτω πλευρά των ζώων μπορούν να μιμηθούν το ακριβές χρώμα του φωτός που υπάρχει στα  επιφανειακά νερά , και έτσι κρύβει το περίγραμμα των ζώων όταν τα κοιτάει κανείς από κάτω. Αυτή η προσαρμογή είναι όμοια με μία προσαρμογή των ψαριών των επιφανειακών νερών , όπου είναι σκουρόχρωμα  από την επάνω και ανοιχτόχρωμα  από την κάτω πλευρά τους σώματός τους (αντισκίαση) .

 

Το ''ψάρι τσεκουρι'' είναι ένα άλλο χαρακτηριστικό παράδειγμα ενός ζώου που χρησιμοποιεί τον βιοφωτισμό . Έχει φωτοφόρα κάτω από τα μάτια του, και κατά μήκος της κάτω πλευράς του σώματός του. Τα φωτοφόρα  χρησιμοποιούνται πιθανώς για την αντισκίαση , όπως αναφέρονται παραπάνω.  Τα μάτια μερικών ειδών κοιτούν  προς τα πάνω, για να δουν ενδεχομένως το θήραμα που σκιαγράφεται  επάνω  στο φωτεινό νερό. Το  ψάρι- τσεκούρι βρίσκεται σε βάθος  200m σε 1500m και τρώει  μικρά ψάρια και καρκινοειδή. Το ψάρι αυτό έχει μήκος  μόνο μερικές ίντσες.

Το συγκεκριμένο  ζώο είναι παραδείγμα προσαρμογών στις οποίες έχουν υποβληθεί οι ενεργοί κυνηγοί των μεγάλων θαλάσσιων βάθων. Το ψάρι αυτό  είναι το viperfish. Μπορεί κανείς εύκολα να δει τα μεγάλα μάτια, τα τεράστια δόντια, και το ευρύ σαγόνι. Όταν το σαγόνι είναι ανοικτό, μερικά από τα δόντια κοιτούν εξωτερικά, έτσι ώστε το θήραμα να  καταλήγει ακριβώς στο στόμα του θηρευτή. Το Viperfish έχει ένα ειδικά προσαρμοσμένο αρθρωτό  κρανίο και αυτό εξηγεί γιατί τα σαγόνια του μπορούν να ανοίξουν τόσο ευρεία . Έχει  ένα μακρύ ραχιαίο πτερύγιο με  ένα ‘’θέλγητρο’’, όπως φωτοφόρα,  στο τέλος του και αφού εντοπίσουν την λεία τους, παραμένουν ακίνητα μέσα στο νερό με το θέλγητρο μπροστά από το στόμα τους . Με αυτόν τον τρόπο  δεν είναι απαραίτητο να κυνηγήσει  ενεργά , και μπορεί  έτσι να εξοικονομήσει   πολύτιμη ενέργεια. Αν και θεωρείται συχνά ως ψάρι των  μεγάλων θαλασσίων βαθών, έχει  βρεθεί  και σε βάθος  μόνο 80m, όπου πιθανόν ανεβαίνει  την νύχτα για να βρει  τροφή.

Αυτό το δρακόψαρο έχει πολλά  από τα χαρακτηριστικά του viperfish, δηλαδή  μακριά κοφτερά δόντια, μεγάλα μάτια, και ένα τεράστιο στόμα. Και τα δύο ψάρια έχουν   πολύ μεγάλα στομάχια  για να πέπτουν  τα μεγάλα γεύματα που είναι σε θέση να καταναλώσουν . Και τα δύο ψάρια έχουν σκοτεινό χρώμα.  Σε αυτήν την εικόνα, φαίνονται τα φωτοφόρα  πίσω από το μάτι ως ένας  αργυροειδής κύκλος. Αυτή η τοποθέτηση βοηθάει την όραση , και ενδεχομένως για να προσελκύσει τους συντρόφους. Το Dragonfish συναντάται σε από βάθη 30m ως 600m.

Bιβλιογραφία

• Bioluminescence in the Sea (First published online as a Review in Advance on October 1, 2009),
  Steven H.D. Haddock, Mark A. Moline, and James F. Case 

http://oceanlink.info/biodiversity/deepsea/meso.html

http://edtech2.boisestate.edu/uriartej/573/mesopelagic_zone.html